بررسی روغن ترمز | انواع و زمان تعویض آن
هر خودرو دارای صدها قطعه است که عملکرد مناسب آن ها در کنار هم منجر به حرکت صحیح و مداوم خودرو می شود. این قطعات به علت تماس و برخورد با یکدیگر به روان کننده نیاز دارند که روغن های خودرو در این بخش وظیفه روان کنندگی قطعات و کاهش اصطکاک را بر عهده دارند.
روغن ترمز یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مایعات در خودرو است که در سلامت خودرو و سرنشینان نقش بسیاری دارد. در صورتی که روغن ترمز خودرو کمتر از حد مجاز شود، در سیستم ترمز اختلال به وجود آمده و خسارت های مالی و جانی جبران ناپذیری را به بار می آورد. در این مقاله از سری مقاله های هیوندای 021 قصد داریم به بررسی روغن ترمز، انواع و زمان تعویض آن بپردازیم.
روغن ترمز چیست؟
روغن ترمز نوعی مایع هیدرولیک است که در سیستم های ترمز وظیفه انتقال نیرو به فشار را بر عهده دارد. اين فشار به چرخ ها انتقال داده شده و در صورت ترمز کردن باعث كاهش سرعت و يا توقف خودروي شما مي شود.
وظیفه روغن ترمز به حرکت در آوردن تمام اجزای سیستم ترمز در هنگام فشار دادن پدال ترمز است. روغن ها بر اساس دو عامل فشار و دما کار می کنند؛ به همین علت در صورتی که روغن در سیستم ترمز وجود نداشته باشد یا کارایی خود را از دست دهد هنگام ترمز خودرو متوقف نخواهد شد و غیرقابل کنترل می شود.
روغن های ترمز خاصیت رطوبت سنجی دارند بدین معنا که نه تنها تمام قطعات متحرک و اجزای سیستم ترمز خودروی شما را روغن کاری می کند، بلکه هر گونه رطوبت را در سیستم ترمز جذب می کند تا از خوردگی و زنگ زدگی جلوگیری شود.
نحوه کارکرد روغن ترمز به چه صورت است؟
روغن ترمز نیروی پدال ترمز را گرفته و آن را به فشار تبدیل می کند؛ سپس این فشار را به ترمزهای جلو و عقب می فرستد تا خودرو را متوقف کند .رابطه بین روغن ترمز، سیستم ترمز هیدرولیک و حرکت خودرو یک مثال عالی از قانون پاسکال در زندگی واقعی است. این اصل بیان می کند که وقتی یک سیال هر نوع تغییر فشار را در یک فضای بسته تجربه می کند، فشار به طور یکسان در همه جهات منتقل می شود.
در واقع هنگامی که راننده پای خود را روی پدال ترمز فشار می دهد، ترمز يك پيستون را در كاليپر ترمز فشرده کرده و پیستون ها به لنت ترمز نیرو وارد می کند. سپس نیروی وارد شده به پدال ترمز، به روتور های ترمز می رسد و به طور کل چرخش چرخ ها متوقف و در نهایت سرعت خودرو را کاهش می یابد.
انواع روغن ترمز
به طور کلی روغن ترمز به دو دسته تقسیم می شود:
- روغن های بر پایه سیلیکون
روغن های بر پایه سیلیکون در خودروهایی بدون تکنولوژی ABS استفاده می شوند.
- روغن های بر پایه گلیکول
این نوع روغن ترمزها معمولا در خودروهایی که دارای ترمز ضد قفل یا ABS هستند مورد استفاده قرار می گیرند. روغن ترمز مبتني بر گليكول توسط دپارتمان حمل و نقل(DOT) از 2 تا 1. 5 تقسیم بندی شده است كه نشان دهنده ي نقطه جوش اين روغن است.
انواع روغن ترمز بر اساس مقیاس DOT
انواع مختلف روغن ترمز که بر پایه مقیاس DOT تقسیم بندی می شوند به شرح زیر است:
روغن ترمز DOT2
این نوع روغن ها که امروزه دیگر تولید نمی شوند پایه معدنی داشته و در مقایسه با انواع جدید روغن ترمز از نقطه جوش پایینی برخوردار هستند.
روغن ترمز DOT3
یکی از رایج ترین روغن ترمزها در بازار DOT3 می باشد که به رنگ زرد و بر پایه گلیکول است. نقطه جوش روغن ترمز DOT3 حدود 205 درجه سانتی گراد است. در صورتی که رطوبت به این روغن برسد نقطه جوش آن به ۱۴۰ درجه سانتی گراد کاهش می یابد. این نوع روغن ترمز حلال رنگ می باشد و در صورت برخورد با بدنه خودرو رنگ آن را از بین خواهد برد.
روغن ترمز DOT4
به طور معمول از روغن DOT4 برای خودروهایی که توسط خودروسازان اروپایی تولید می شوند مورد استقاده قرار می گیرد. این روغن به دلیل ترکیبات متفاوت، تا دمای 230 درجه سانتی گراد را تحمل می کند. همچنین نقطه جوش آن در حالت مرطب به 155 درجه سانتی گراد نیز می رسد. این روغن معمولا به رنگ آبی است و قیمت بالاتری نسبت به DOT3 دارد. علاوه بر این با اضافه کردن برخی از مواد افزودنی به روغن DOT4 می توان رطوبت ایجاد شده را کاهش داد.
روغن ترمز DOT5
روغن DOT5 روغن ترمزی بر پایه سیلیکون با رنگ بنفش است که قابلیت جذب رطوبت و ادغام با سایر روغن ترمزها را ندارد. نقطه جوش خشک این روغن 260 درجه و نقطه جوش مرطوب آن 180 درجه سانتی گراد می باشد. این روغن ترمز برای سیستم ترمز خودروهای معمولی توصیه نمی شود به همین علت تنها در برخی از خودروهای خاص مانند خودروهای نظامی مورد استفاده قرار می گیرد.
روغن ترمز DOT5.1
روغن ترمز DOT5.1 که بر پایه گلیکول است نوع پیشرفته ی DOT4 است که ویژگی های روغن DOT5 را نیز دارد. رنگ این روغن سبز است و نقطه جوش خشک و مرطوب آن به ترتیب برابر با 270 و 190 درجه سانتیگراد است.
زمان تعویض روغن ترمز
تعویض روغن ترمز به عوامل زیادی از جمله نحوه و مقدار مصرف خودرو بستگی دارد. این روغن ها پس از مدتی رطوبت هوا را جذب کرده که این امر خاصیت و کیفیت روغن را کاهش می دهد و موجب آسیب به قطعات خودرو می شود.
پیشنهاد می شود هر 2 سال یکبار روغن ترمز خودرو را تعویض کنید. اما برای کسب اطلاع دقیق تر، بهتر است به دفترچه راهنما خودرو خود مراجعه کنید. البته باید به طور متوسط هر ماه سطح روغن ترمز را بررسی کنید.
علائم تعویض روغن ترمز
- پایین بودن سطح روغن از حد استاندارد
- روشن شدن چراغ هشدار
- کدر بودن رنگ روغن ترمز
- سفت شدن پدال ترمز
- مشکل در ترمز گرفتن
- استشمام بویی شبیه به سوختن
- سر و صدای سیستم ترمز
سخن پایانی
در این مقاله با انواع و زمان تعویض روغن ترمزها آشنا شدید اما شاید در انتخاب روغن ترمز مناسب برای خودروی خود دچار سردرگمی شوید. خوب است بدانید نوع روغن ترمز برای هر خودرو در دفترچه راهنمای آن درج شده است. همچنین روی جلوپنجره یا کاپوت برخی از خودروها برچسب هایی قرار دارد که نوع روغن ترمز روی آن نصب شده است. با این حال در صورتی که دفترچه راهنما دسترس نبود با مراجعه به یک تعمیرگاه حرفه ای می توانید از نوع روغن ترمز خودرو مطمئن شوید.
تعمیر هیوندای 021 تعمیرگاهی حرفه ای و متخصص در زمینه تعمیر خودروهای خارجی همچون هیوندای و کیا است. تیم 021 با برخورداری از تعمیرکارانی مجرب و تجهیزاتی استاندارد خدمات با کیفیتی را در زمینه تعمیر و سرویس دهی خودروها به شما عزیزان ارائه می دهد.