بلوک سیلندر چیست و وظایف آن
قطعه بلوک سر سیلندر در حقیقت اسکلت و بدنه اصلی یک موتور درون سوز می باشد که بخش بزرگی از حجم موتور را به خودش اختصاص می دهد. بلوک سیلندر موتور به نوعی پایه و تکیه گاه اجزای دیگر محسوب می شود محض نصب قطعاتی مثل رینگ پیستون، سرسیلندر ، شاتون ، کارتل ، منیفولد گاز، میل لنگ را در درون خود جای می دهد.
از بلوک سیلندر برای ایجاد کردن یکپارچگی در بین اجزای مختلف موتور استفاده می شود. سیلندر اصلی ترین و مهم ترین قسمت در صورت گرفتن احتراق است ولی یک سیلندر تنها نمی تواند نیروی مورد نیاز خودش را تامین کند و برای حرکت کردن آن نیاز به قرار گرفتن سیلندر ها در آرایشی منظم در کنار هم است و بلوک سیلندر است که این آرایش منظم را ایجاد و تنظیم می کند.
بلوک سیلندر از جنس چدن ریخته گری است و گونه ای طراحی شده اند که به غیر از اینکه دارای فضای مناسب برای تصب کردن قطعات دیگر و مجرا های مورد نیاز عبور مایع خنک کننده و روغن ، سوراخ هایی به شکل استوانه ای درون خود دارد.
استوانه های توخالی دیواره های سلندر را تشکیل می دهند .سیلندر که با قرار گرفتن واشر سرسیلندر و سرسیلندر بر روی بلوک دیواره های بلوک را کامل می کنند و محفظه احتراق را تشکیل می دهد که در آن پیستون بالا و پایین می رود به غیر از فراهم کردن تراکم مورد نیاز از مخلوط روغن و سوخت برای ایجاد کردن احتراق ، نیرویی که از انفجار ایجاد شده را به قسمت های دیگر انتقال می دهد.
قطعاتی که بر روی بلوک سیلندر قرار گرفته اند:
سرسیلندر:
بر روی بلوک سیلندر سوار شده است و توسط کپه هایی به آن چفت می شود. از جنس بلوک سیلندر است و قطعاتی مثل شمع ها و سوپاپ روی آن سوار شده است.
کارتل روغن:
در آخر بلوک سیلندر و زیر آن قرار گرفته است.نام درست این قطعه کارتر است که به غیر از حفاظت از میل لنگ روغن موتور داغ خارج شده از موتور خودرو را داخل محفظه مخصوص خود نگهداری می کند تا قبل از بازگشت به موتور سانتافه به دمای مناسب برسد. بعد از بلوک کارتل بزرگ ترین قسمت موتور است.
میل لنگ:
میل لنگ در بین کارتل و بلوک قرار گرفته است. در حقیقت زیر بلوک قسمتی طراحی شده است که مخصوص میل لنگ است و بعد از سوار شدن میل لنگ کارتل در زیر آن نصب می شود.
میل لنگ به غیر از منتقل کردن نیروی ایجاد شده از احتراق درون سیلندرها به چرخ ها حرکت آمد و رفت موتور را به حرکت چرخشی تبدیل می کند. این نیرو به کمک شاتون که به پیستون وصل شده به میل لنگ انتقال می دهد.
سینی موتور:
سینی موتور از جنس پلاستیکی و یا فلزی است که جلوی بلوک سیلندر متصل می شود. قطعاتی که بر روی سینی موتور وصل می شوند: دنده میل سوپاپ، مانیفولد های سوخت، دنده میل لنگ و زنجیر تایم. سینی موتور از وزن وارد شده و ضربات حفاظت می کند.
واشر سرسیلندر:
این قطعه در بین سرسیلندر و بلوک قرار می گیرد و سیلندر ها را عایق بندی می کند. این قطعه دارای قابلیت ارتجاعی از استحام خوبی برخوردار است و مقاومت دمایی بالایی هم دارد.
فلایویل:
این قطعه پشت بلوک نصب می شود که با آخر میل لنگ ارتباط دارد. فلایویل یک دیسک گردانی چدنی است نام چرخ لنگر را دارد. فلایویل تنظیم کننده حرکت میل لنگ را برعهده دارد.
قطعات کوچک و جزئی دیگر بر روی بلوک سیلندر قرار می گیرن که به قطعات دیگر کمک می کنند مانند: پمپ بنزین، واتر پمپ و فیلتر روغن. این قطعه ها توسط واشر ها به طور جدا عایق بندی می شوند.
وظایف سیلندر:
- تبدیل کردن فشار به نیرو
- تبدیل کردن نیرو به حرکت پیستون ها
- تبدیل کردن انرژی حرارتی به فشار
- تبدیل کردن انرژی شیمیایی به انرژی حرارتی
انواع بلوک سیلندر و آرایش آن ها
آرایش خطی قائم:
تعداد سیلندر ها در این بلوک 4یا6 تا است. این چند سیلندر به طور خطی در کنار هم درون ساختار بلوک طراحی می شوند. این سیلندر ها در بلوک زاویه قائم دارند ، به این نمونه از بلوک ها یک ردیفه می گویند.
بلوک های خطی قائم اولین و ساده ترین آرایش سیلندر را به خود اختصاص داده اند و در خودرو های بسیاری از این نوع استفاده می کنند. این نمونه بلوک همراه با آرایشش به موتور خودرو در تامین قدرت بالا کمک می کند.
بلوک هایی که دارای 4سیلندر هستند عمومیت بیشتری دارند و خیلی کم پیش می آید تا یک بلوک6سیلندر داشته باشد.
آرایش افقی:
این نمونه از بلوک ها دارای 6محفظه سیلندر است. در این نوع سیلندر ها در یک صفحه افقی در دو سوی محور اصلی میل لنگ طراحی شده اند که به این نمونه از بلوک ها ، بلوک خوابیده و یا تخت می گویند.
پیستون ها در سیلندر این بلوک حرکت پایین و بالا ندارند و به طور افقی جابه جا می شوند و به موتور هایی که از این بلوک استفاده می کنند بلوک بوکسوری می گویند. ارتفاع این موتور ها کمتر وعرضشان بیشتر از موتورهای است که دارای بلوک خطی معمولی هستند.
آرایش xشکل:
این نوع دارای 12 سیلندر در چهار ردیف سه تایی طراحی شده اند. این ردیف ها به طور عمود بر هم هستند و با همدیگر زاویه قائم را تشکیل داده اند که به آن ها بلوک های 4ردیفه می گویند.
آرایش vشکل:
دارای 12سیلندر هستند که در دو دسته 6تایی در دو طرف بلوک طراحی شده اند. این ردیف ها باهمدیگر در وسط بلوک زاویه تند نزدیک به قائم را تشکیل می دهند که به آن ها بلوک دو ردیفه می گویند.
به این بلوک و آرایش سیلندر خورجینی گفته می شود و پایه پیدایش آن ها استفاده کردن از سیلندر های بیشتر در موتور و تامین کردن فضای مورد نیاز برای خودرو بوده است. در موتور خودرو های سرعتی از این بلوک بیشتر استفاده می شود.
